Afwijken van het omgevingsplan

Een omgevingsplan (voorheen bestemmingsplan) bevat gemeentelijke regels voor de fysieke leefomgeving en schrijft voor wat er op een locatie gebouwd mag worden en welke activiteiten wel of niet zijn toegestaan. Het bevat ook regels over de maximale hoogte en oppervlakte van bouwwerken en milieuregels. Burgers, bedrijven, instellingen en de gemeente zijn aan het omgevingsplan gebonden. Maar er kunnen situaties zijn waarbij er kan worden afgeweken.

Lees meer

Regels op de kaart

Via het landelijke Omgevingsloket kunt u via Regels op de kaart zelf nagaan of uw (bouw)plan en het gebruik past binnen het omgevingsplan van de gemeente Apeldoorn. Bekijk de uitleg over Regels op de kaart.

Komt u er niet helemaal uit? Maak dan online een (bel)afspraak met het Apeldoorns omgevingsloket. 

Uw plan past in het geldende omgevingsplan

Controleer in dat geval via de Vergunningcheck van het landelijke Omgevingsloket of u een omgevingsvergunning moet aanvragen of een melding moet doen. Is de conclusie vergunningvrij? Dan hoeft u niks te doen. Lees meer over de Vergunningcheck op de webpagina Bouwen, verbouwen en renoveren.

Uw plan past niet binnen het geldende omgevingsplan

Is uw plan hiermee van de baan? Dat hoeft niet. In beginsel zijn burgers, bedrijven, instellingen en ook de gemeente gebonden aan de regels uit het omgevingsplan. Maar er zijn ook mogelijkheden om daarvan af te wijken met een omgevingsvergunning binnenplanse omgevingsplanactiviteit (OPA), een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA) of een wijziging van het omgevingsplan.

Het Wegingsmodel

Het wegingsmodel biedt u als initiatiefnemer mogelijkheden om af te wijken van de bestaande gemeentelijke regels en normen, op voorwaarde dat uw plan voldoende bijdraagt aan de doelen voor Apeldoorn in 2040. Met het wegingsmodel bieden wij u dus maatwerk bij initiatieven. Er wordt onderscheidt gemaakt tussen initiatieven binnen de stad, de dorpen en het buitengebied. In het wegingsmodel geeft u op basis van zes thema’s aan in welke mate uw plan bijdraagt aan onze ambities. Aan de hand van een puntensysteem beoordeelt de gemeente vervolgens of uw plan kansrijk is of niet.

Hoe werkt het Wegingsmodel?

In het kort komt het hier op neer. U vult het wegingsformulier van het betreffende gebied (stad, dorp of buitengebied) in. Op deze manier krijgt u zelf al een eerste indruk of uw plan mogelijk kansrijk is of niet. En aan welke knoppen u mogelijk nog kunt draaien om uw plan kansrijker te maken in de beoordeling door de gemeente. U stuurt vervolgens het wegingsformulier mee bij uw conceptverzoek in het landelijke Omgevingsloket . Hoe u dit doet, kunt u vinden onder het kopje ‘’Aanvragen’’. De gemeente bekijkt uw conceptverzoek en beoordeelt in welke mate uw plan voldoet aan de Apeldoornse normen en ambities. Als de gemeente vindt dat uw plan voldoende bijdraagt aan de ambities van Apeldoorn 2040 dan ontvangt u van de gemeente een principeakkoord en kunt u verder met de vervolgstappen in het aanvraagproces. Het wegingsmodel kan alleen worden ingezet bij een omgevingsvergunning buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA) of bij een wijziging van het omgevingsplan. Lees meer over het wegingsmodel of download het wegingsformulier.

Het kan zijn dat in het omgevingsplan afwijkingsregels staan vermeld om af te wijken van een bepaalde regel. Daarbij staan ook de voorwaarden vermeld waaraan voldaan moet worden om te kunnen afwijken. Wij noemen dit binnenplans afwijken waarvoor een omgevingsvergunning binnenplanse omgevingsactiviteit (OPA) moet worden aangevraagd.

Vaak is een omgevingsvergunning voor ruimtelijk bouwen nodig. Het afwijken van het omgevingsplan loopt dan mee met de procedure van de omgevingsplanactiviteit-bouwen. Er hoeft dan geen afzonderlijke aanvraagformulier voor afwijken worden ingediend.

Kosten en behandeltermijn

De kosten van een binnenplanse afwijking zijn € 283,80. Er kunnen ook nog kosten voor de omgevingsplanactiviteit ‘’bouwen’’ of andere activiteiten van toepassing zijn.

De behandeltermijn van een omgevingsvergunning met een binnenplanse afwijking is 8 weken. Deze kan verlengd worden met 6 weken.

Bekijk meer informatie over de procedure en de behandeling van een aanvraag omgevingsvergunning.

Is het niet mogelijk om uw plan met een omgevingsvergunning voor een binnenplanse afwijking te realiseren? Dan kan dat misschien wel met een omgevingsvergunning voor een buitenplanse afwijking. Een voorwaarde voor het verlenen van deze omgevingsvergunning, is dat er sprake moet zijn van een ‘’evenwichtige toedeling van functies aan de locatie’’. Om dit te beoordelen kunnen nadere onderzoeken nodig, bijvoorbeeld een bodemonderzoek, parkeeronderzoek of milieuonderzoeken. De gemeente zal afwegen of het plan wenselijk is, past in de omgeving én of er sprake is van een ‘’evenwichtige toedeling van functies aan de locatie’’. Dit alles moet gemotiveerd worden in een ruimtelijke onderbouwing.

Bij kleine afwijkingen kan de ruimtelijke motivatie en het aantal nadere onderzoeken beperkt blijven. Bij grotere afwijkingen is dit meer uitgebreid. Wij adviseren om in beide gevallen een deskundige in te schakelen voor de juiste begeleiding en de verzorging van de benodigde stukken. Als u gebruik maakt van het wegingsmodel, vult u ook het bijbehorende wegingsformulier in. U leest hier meer over het ‘Wegingsmodel’.

Wij adviseren om eerst een conceptverzoek in te dienen en de haalbaarheid van uw plan op hoofdlijnen te laten beoordelen. Verschillende deskundigen binnen de gemeente Apeldoorn zullen uw (bouw)plan bekijken en een eerste advies geven over de haalbaarheid van uw plan.

Vaak is een omgevingsvergunning voor bouwen, of een omgevingsvergunning voor de technische bouwactiviteit nodig. Het afwijken van het omgevingsplan loopt dan mee met de procedure van de omgevingsplanactiviteit-bouwen nodig. Er hoeft dan geen afzonderlijke aanvraagformulier voor afwijken worden ingediend. 

Kosten

De kosten van een omgevingsvergunning voor een buitenplanse afwijking beginnen bij € 454,05 voor kleine eenvoudige afwijkingen. Afhankelijk van de afwijking, omvang van uw bouwwerk, bouwkosten en of er al sprake is van vastgesteld beleid kunnen deze kosten hoger worden. Als u ook andere omgevingsvergunningen nodig heeft, zoals bijvoorbeeld voor ‘technisch bouwen’, dan moet u ook daarvoor kosten betalen.

Meer informatie over onze leges kunt u vinden op lokaleregelgeving.overheid.nl.

Behandeltermijn

Voor een definitieve aanvraag omgevingsvergunning met een buitenplanse afwijking is de reguliere procedure van toepassing met een behandeltermijn van 8 weken. In sommige gevallen is er sprake van een uitgebreide procedure met een behandeltermijn van 26 weken. In beide gevallen kan de termijn verlengd worden met 6 weken  Voorwaarde daarbij is dat de aanvraag compleet wordt ingediend. 

Bekijk meer informatie over de procedure en de behandeling van een aanvraag omgevingsvergunning.

Is het niet mogelijk om uw plan te realiseren met een omgevingsvergunning voor een binnenplanse én buitenplanse afwijking? Dan is het wellicht mogelijk om het omgevingsplan te wijzigen.

Dit begint met het indienen van een conceptverzoek om de haalbaarheid van uw plan op hoofdlijnen te laten beoordelen door verschillende deskundigen binnen de gemeente Apeldoorn. Zij geven eerste advies over de haalbaarheid van uw plan. Lees meer over het wegingsmodel.   

Als het blijkt dat uw plan haalbaar is, dan start u het participatietraject waarin u het plan aan de buurt of andere belanghebbenden voorlegt. Aan het eind van dit traject stelt u een participatieverslag op. Afhankelijk van de uitkomst van participatie bieden wij een anterieure overeenkomst aan. Na instemming en betaling van de overeenkomst starten wij met de voorbereidingen om het omgevingsplan te wijzigen.

Behandeltermijn en vergunningaanvraag

Houdt er rekening mee dat de procedure om een omgevingsplan te wijzigen een totale doorlooptijd van ten minste 1 jaar heeft, gerekend vanaf het sluiten van de overeenkomst én het betalen van de leges tot de vaststelling van de wijziging van het omgevingsplan. Na de vaststelling kan er beroep worden ingesteld bij de Raad van State. De afhandeling van dit beroep kan ook nog 1 jaar of langer duren.

Na de vaststelling van de wijziging van het omgevingsplan vraagt u de benodigde omgevingsvergunningen aan om uw plan daadwerkelijk te kunnen realiseren.

Kosten

De kosten voor het conceptverzoek en de beoordeling zijn € 1.816,45. De kosten voor de wijziging van het omgevingsplan zelf hangen af van het doel van de wijziging en de hoogte van de bouwkosten. Zie de tarievenregeling betaalplannen wat de tarieven zijn om het omgevingsplan te wijzingen. Houdt er rekening mee dat er naast deze tarieven voor het wijzingen van een omgevingsplan nog andere kosten bijkomen, zoals kosten voor onderzoek, bovenwijkse voorzieningen en omgevingsvergunningen.

Alle aanvragen kunnen worden ingediend bij het landelijke Omgevingsloket. U kunt inloggen met DigiD of eHerkenning.

Conceptverzoek / definitieve aanvraag

Bouwplannen die afwijken van het omgevingsplan, vraagt u aan via de activiteit ‘bouwactiviteit (omgevingsplan)’. Zie hiervoor de webpagina bouwen.

In de volgende situaties doet u de aanvraag via de activiteit ‘Afwijken regels in het omgevingsplan’:

  • Een bestaande gebouw anders gebruiken (dus zonder bouwactiviteit), zoals het vestigen van een kinderdagverblijf in een kantoorpand. Of het gebruiken van een bedrijfswoning als gewone woning.
  • Een perceel grond anders gebruiken (dus zonder bouwactiviteit), zoals het wijzigen van gebruik van een agrarisch perceel in een kwekerij, een voedselbos of pluktuin. Of bij een speeltuin binnen de functie Groen of Bos.
  • Haalbaarheidsonderzoek voor complexe en grote bouwplannen (alleen als conceptverzoek)

Ga naar het tabblad ‘aanvragen’ en vult als trefwoord in: ‘omgevingsplan’. Kies dan de activiteit: ‘afwijken regels in het omgevingsplan’. Vul vervolgens het formulier in, en voeg de gevraagde bijlagen toe waaruit duidelijk blijkt waar de aanvraag exact over gaat.

Bij stap 7 'Verzoeken indienen' kunt u aangeven of het om een conceptverzoek of om een definitieve aanvraag gaat. Zie ook de webpagina conceptverzoek.

Aan te leveren gegevens

Welke gegevens wij nodig hebben om uw aanvraag goed te kunnen beoordelen is afhankelijk van de inhoud van uw aanvraag.

  • Betreft de afwijking bijvoorbeeld alleen het hoger bouwen dan is toegestaan, dan volstaan de stukken die u ook nodig heeft voor de ‘omgevingsplanactiviteit bouwen’.
  • Betreft het een verzoek met een binnenplanse afwijking, dan moet u gegevens aanleveren waaruit blijkt dat aan de voorwaarden voldaan wordt.
  • Voor een verzoek met een buitenplanse afwijking moet uit de stukken blijken dat sprake is van een ‘evenwichtige toedeling van functies aan locaties’ Om dit aan te tonen valt te denken aan:
    • tekeningen; situatie, gevels, plattegronden op schaal
    • foto’s van de huidige locatie en omgeving
    • een ruimtelijke onderbouwing ter motivatie van de afwijking
    • onderzoeksrapporten
    • uitkomst van participatie
    • ingevuld wegingsformulier
  • In geval van een monument moet u nadere gegevens en (detail)tekeningen aanleveren waaruit blijkt hoe het monument aangepast wordt.
  • Voor beperkte afwijkingen is een ruimtelijke onderbouwing niet altijd noodzakelijk. Ook kunnen onderzoeksrapporten beperkt of geheel niet nodig zijn.
  • Als u gebruik maakt van het wegingsmodel, dan zult u het ingevulde wegingsformulier moeten aanleveren.

Bij afwijken adviseren wij om eerst een conceptverzoek in te dienen. 

Dient u het aanvraag in, maar bent u niet de eigenaar van de gronden? Voeg dan een verklaring bij waarin staat dat de eigenaar akkoord gaat met uw aanvraag omgevingsvergunning.

Het afwijken van de regels van het omgevingsplan kan financiële of economische schade veroorzaken aan derden/omwonenden. Zij kunnen aan ons om schadevergoeding verzoek. Dit heeft nadeelcompensatie. Als u met uw initiatief afwijkt van het omgevingsplan, dan ondertekent u een overeenkomst, waarbij u akkoord gaat om de eventueel uit te keren nadeelcompensatie voor uw rekening te nemen. Kijk voor meer informatie over welke schade in aanmerking komt voor nadeelcompensatie op de webpagina planschade/nadeelcompensatie.

Voor vrijwel alle projecten, groot en klein, geldt dat u er goed aan doet om de buurt en andere belanghebbende vroegtijdig bij uw (bouw)plannen te betrekken. In sommige gevallen is participatie zelfs verplicht. Bij afwijkingen van het omgevingsplan speelt het participatietraject een belangrijke rol en wordt dit ook bij de besluitvorming betrokken.

Meer informatie over participatie en hoe dit aan te pakken (met een stappenplan).

Uw Reactie
Uw Reactie