U kunt (financiële) schade hebben als de gemeente een planologisch besluit neemt. Meestal is dat een nieuw omgevingsplan of een omgevingsvergunning om af te wijken van een omgevingsplan. Hiervoor kunt u misschien een tegemoetkoming krijgen. Deze schade wordt ook wel planschade genoemd. In artikel 6.1 van de Wet ruimtelijke ordening worden de ruimtelijke maatregelen opgesomd die oorzaak kunnen zijn van planschade.
Met ingang van 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. De schade die we ‘planschade’ noemen, heet dan ‘nadeelcompensatie’. In artikel 15.1 van de Omgevingswet worden de ruimtelijke maatregelen opgesomd die nadeel kunnen veroorzaken.
Afhankelijk van de datum van het genomen besluit kunt u wellicht in aanmerking komen voor een tegemoetkoming in planschade dan wel nadeelcompensatie. Tussen de planschaderegeling en de nadeelcompensatieregeling bestaan wel verschillen. Om vast te stellen welke regeling voor u van toepassing is, is het belangrijk dat u op het aanvraagformulier aangeeft op basis van welk besluit u meent schade te hebben.
Bij de beoordeling of er sprake is van planschade of nadeelcompensatie gelden een aantal voorwaarden. Zo geldt onder andere dat u eigenaar bent van een onroerende zaak die door een verslechtering van de planologische situatie te maken heeft met een waardedaling van het onroerende zaak of inkomensverlies. Geen recht op schadevergoeding is als er sprake is van voorzienbaarheid. Ook kan een deel van de schade onder het normaal maatschappelijk risico vallen. Als de schade op een voldoende anderszins is verzekerd dan bestaat er geen recht op een vergoeding van schade.
De kosten voor het indienen van een verzoek om tegemoetkoming planschade/ nadeelcompensatie zijn € 300. U krijgt deze kosten terug indien wij uw verzoek geheel of gedeeltelijk toewijzen.
Hoe kunt u een aanvraag om tegemoetkoming planschade/nadeelcompensatie indienen.
Particulieren kunnen hiervoor inloggen met de knop hierboven (met DigiD).
Ondernemers kunnen hiervoor inloggen met de knop hierboven (met E-herkenning).
U kunt uw aanvraag ook per post indienen. Hiervoor maakt u gebruik van dit aanvraagformulier (pdf, 86 kB). Het ingevulde formulier stuurt u ondertekend en voorzien van de gevraagde documenten naar de gemeente Apeldoorn, t.a.v. Juridische Zaken, Postbus 9033, 7300 ES Apeldoorn.
Bel telefoonnummer 14 055 als u meer informatie wilt.
Uw verzoek kan behandeld worden door een onafhankelijke adviseur. Hiervoor worden uw gegevens, samen met uw verzoek en meegezonden bijlagen, overgedragen aan deze adviseur. Informatie over het verloop van de procedure vindt u onder Aanvullende informatie.
U kunt ook de volledige procedureverordening inzien voor meer informatie.
De procedure
De procedure voor een tegemoetkoming van planschade / nadeelcompensatie is als volgt:
- Wij toetsen uw verzoek onder meer aan de vereisten van de Wet ruimtelijke ordening of de Omgevingswet
- Wij stellen een eventuele derde-belanghebbende op de hoogte van het verzoek
- Wij kunnen het verzoek voorleggen aan een onafhankelijk en deskundig adviseur
- Deze adviseur beoordeelt uw verzoek aan de hand van de regels die daarvoor gelden
- De adviseur organiseert een hoorzitting waarin u uw verzoek kunt toelichten; indien van toepassing maakt de adviseur een afspraak voor een taxatie
- De adviseur brengt een conceptadvies uit; u en de gemeente (en een eventuele derde-belanghebbende) krijgt gelegenheid hierop (schriftelijk) te reageren
- De adviseur brengt vervolgens – met inachtneming van de ingebrachte zienswijzen – het definitieve advies uit
- Op basis van dit definitieve advies neemt het college van burgemeester en wethouders een beslissing op uw verzoek.
U kunt ook de volledige procedureverordening inzien voor meer informatie.
Het percentage eigen risico
De Wet ruimtelijke ordening spreekt over het normaal maatschappelijk risico (NMR). In de Wet ruimtelijke ordening is bepaald dat (plan)schade die valt binnen het normaal maatschappelijk risico voor rekening van een aanvrager blijft (art. 6.2 lid 1 Wro). Het eigen risico is minimaal 2% en maximaal 5% van de waarde (voordat het schadeveroorzakende besluit is genomen) van een onroerende zaak of (indien van toepassing) het inkomen (winst en omzet).
Onder de Omgevingswet wijzigt het NMR. Bij indirecte schade in de vorm van waardevermindering van een onroerende zaak, wordt een vast forfait van 4% ingevoerd. Dit betekent dat 4% van de waarde van de onroerende zaak onmiddellijk voor het ontstaan van de schade, voor eigen rekening blijft als binnen het normaal maatschappelijk risico vallende schade (artikel 15.7 Ow). Dit is een vast forfait en geen minimumforfait.
Onderstaand een tweetal rekenvoorbeelden van het ‘normaal maatschappelijk risico’.
- De oorspronkelijke waarde van de woning op de peildatum is € 250.000,-. De beoordeling toont aan dat de waarde met € 8.000,- is gedaald. Indien het maatschappelijke risico 2% of wel € 5.000,- bedraagt, betalen we een tegemoetkoming planschade van € 8.000,- minus € 5.000,- = € 3.000,-. In deze situatie krijgt u het recht van € 300,- wel terugbetaald.
- De oorspronkelijke waarde van de woning op de peildatum (= datum inwerkingtreding besluit) is € 250.000,-. Het oordeel is dat de waarde met € 8.000,- is gedaald. Indien het maatschappelijke risico 4% of wel € 10.000,- bedraagt, betalen wij geen tegemoetkoming planschade/nadeelcompensatie uit. Omdat wij uw verzoek om die reden afwijzen krijgt u het recht van € 300,- niet terugbetaald.
