Verhalen die verbinden

Verhalen van moed, verlies en herinnering komen opnieuw tot leven. Want alleen door onze geschiedenis te kennen, kunnen we onze vrijheid koesteren. Ontdek de verhalen die ons blijven verbinden. Bron: CODA

Home
80 jaar vrijheid: Herdenken en vieren in Apeldoorn

Terug naar Home

Lees voor

80 jaar vrijheid: Herdenken en vieren in Apeldoorn

07 april 2025

Tachtig jaar geleden eindigde een donkere periode in de geschiedenis: op 17 april 1945 trokken de Canadezen Apeldoorn binnen en bevrijdden de stad. Enkele weken later, op 5 mei, klinkt in heel Nederland een zucht van verlichting, de oorlog is voorbij. Maar niet voor iedereen betekende het einde van de oorlog ook het einde van de strijd. Verlies en herinneringen aan die donkere jaren werken tot op de dag van vandaag door in families en in onze samenleving. Juist daarom is het belangrijk om stil te staan bij onze vrijheid en de verhalen van toen door te geven.

We vieren dit jaar 80 jaar vrijheid. Een mijlpaal, een mensenleven lang. Er zijn steeds minder mensen die de oorlog zelf hebben meegemaakt en hun verhalen uit eerste hand kunnen vertellen. Daarom is het aan de tweede en derde generatie om die verhalen door te geven.

Burgemeester Ton Heerts

“Die verhalen moeten verteld blijven worden. Want alleen als we onze geschiedenis kennen en blijven doorvertellen, kunnen we onze vrijheid koesteren en beschermen.”

De bevrijding van Apeldoorn op 17 april 1945. Canadese soldaten tegenover het politieburea. *Bron: CODA*

Verhalen die blijven leven

De geschiedenis van de oorlog in Apeldoorn kent grote verhalen. Over Het Apeldoornsche Bosch, over razzia’s en executies. Over de bevrijding door de Canadezen en de moedige verzetshelden. Maar ook de kleinere, persoonlijke verhalen van de ‘gewone’ Apeldoorners zijn waardevol. Hoe zwart-wit was de geschiedenis werkelijk? En waar lag de grens tussen goed en fout? Dit jaar brengen we deze verhalen opnieuw tot leven. Ze maken ons duidelijk waarom herdenken en vieren zo belangrijk zijn en herinneren ons eraan dat vrijheid niet vanzelfsprekend is.

Herdenken en vieren

Het programma van 80 jaar vrijheid in Apeldoorn kent twee elementen: herdenken en vieren. Burgemeester Heerts legt uit waarom beide onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn: “Herdenken betekent stilstaan, overpeinzen en reflecteren. En vrijheid is niet alleen iets om over na te denken, het is ook iets om te vieren. We moeten blijven koesteren wat we hebben en onze idealen, hoop en vertrouwen doorgeven aan de volgende generaties.”

Tachtig jaar vrijheid bij het Royal Light Festival. *Fotograaf: Gemeente Apeldoorn*

Programma 80 jaar vrijheid

Apeldoorn herkenkt en viert 80 jaar vrijheid met een uitgebreid programma. Van intieme herdenkingen tot de officiële Dodenherdenking in het Oranjepark en op Nationaal Ereveld Loenen. Daarnaast zijn er Vrijheidsmaaltijden waar inwoners samenkomen, een groot Liberation Concert in Omnisport, en een Streetparade met veteranen langs de Loolaan. Een volledig overzicht van alle activiteiten is te vinden op de website Uit in Apeldoorn. Naast de vele evenementen en herdenkingen worden verhalen ook tastbaar in de Vrijheidskrant, waarin oog is voor zowel bekende als minder bekende geschiedenissen.

Nieuwe verhalen na 80 jaar

In de Vrijheidskrant leest u verhalen over Het Apeldoornsche Bosch, verzet en verraad en vaak vergeten verhalen zoals de oorlog in voormalig Nederlands-Indië. Maar ook persoonlijke verhalen staan er in. Hoe was het om op te groeien in oorlogstijd? Welke geheimen droegen families mee? Misschien heeft u de Vrijheidskrant al doorgebladerd, misschien nog niet. Hij ligt gratis klaar op verschillende plekken in de stad en is ook digitaal te lezen. En er zijn veel meer verhalen te vertellen.

Ook na tachtig jaar duiken er nog steeds nieuwe verhalen op om verteld te worden. Niet alleen heldenverhalen, maar ook verhalen over angst, schaamte en verraad – verhalen waar lang over gezwegen werd. “Het is goed dat we nu de ruimte voelen om ook deze verhalen te vertellen,” zegt Heerts. “Niet om te oordelen, maar om te begrijpen en ervan te leren. Want het gaat uiteindelijk om de toekomst. De toekomst van iedereen.”

Vier 80 jaar vrijheid met uw buurt!

Dit jaar is het 80 jaar geleden dat Apeldoorn werd bevrijd. Een bijzonder moment om samen stil te staan bij onze vrijheid én om dit te vieren. Heeft u een goed idee om samen met uw buurt, dorp of wijk aandacht te geven aan 80 jaar vrijheid?

Dien dan uw idee in bij onze initiatievenmakelaar. Als inwoner van de gemeente Apeldoorn kunt u een subsidie aanvragen tot maximaal 5.000 euro. Denk bijvoorbeeld aan een herdenkingsmoment, een creatieve activiteit of een verbindend buurtfeest.

Meer informatie vindt u op de pagina apeldoorn.nl/goedidee

Meer verhalen

Achtergrond en verdieping over het leven en beleven in gemeente Apeldoorn.