Resultaten van onderzoek in wijken rond azc bekend

#vluchtelingen
14 maart 2024

Aan de Deventerstraat heeft COA in november 2022 een asielzoekerscentrum (azc) in gebruik genomen. Op het terrein waar ook GGNet zit. Sinds die tijd wonen er 300 mensen in het azc. De gemeente, COA en GGNet gaven een onderzoeksbureau opdracht om te onderzoeken wat het effect van het azc is op de omgeving. Alle resultaten zijn nu te lezen op de website van de gemeente.

Volgens het onderzoeksbureau komt uit het onderzoek een genuanceerd beeld naar voren. Er zijn positieve en negatieve ontwikkelingen te zien. En er zijn cijfers die geen verandering laten zien. Een aantal resultaten leest u verderop in dit bericht of blader online door het onderzoeksrapport.

Overleg en onderzoek

Op verschillende manieren houden alle betrokkenen goed in de gaten hoe het azc functioneert. Zo is er een ‘beheergroep’ met vertegenwoordigers van COA, politie, gemeente, GGNet en buurtbewoners. Zij komen elke maand bij elkaar. Er is daarnaast elke drie maanden overleg met een groep buurtbewoners. In deze bijeenkomsten bespreken zij hoe het gaat op en rond het azc. En of er dingen zijn gebeurd die vragen om een actie of maatregel.

Cijfers politie en gemeente en enquête

Daarnaast vindt elk jaar een groot ‘leefbaarheidsonderzoek’ plaats. Dit is ontwikkeld door onderzoeksbureau Oostveen Beleidsonderzoek en Advies. In de rapporten die zij maken staan registratiecijfers van de politie en de gemeente. En ook de resultaten van een bewonersenquête. Deze vragenlijst wordt verstuurd naar een steekproef van mensen die in de wijken rond het azc en langs de looproutes naar de winkelgebieden in de buurt wonen.

Het eerste leefbaarheidsonderzoek (nulmeting) is in 2022 gehouden toen er nog niemand in het azc woonde. In oktober en november 2023 is de ‘eenmeting’ gehouden, Op dat moment woonden er een jaar lang 300 mensen in het azc. Daarbij zijn 1600 mensen gevraagd naar hun ervaringen. 620 van hen vulden de vragenlijst in (39% respons).

Enkele onderzoeksresultaten:

Het aantal bij politie en gemeente gemelde incidenten laat weinig verschil zien met de afgelopen jaren. Naast deze cijfers is in de enquête ook gevraagd naar ‘slachtofferschap’: of de invuller van de vragenlijst of iemand uit zijn of haar gezin slachtoffer is geweest van verschillende incidenten in het afgelopen jaar. Hierbij is te zien dat het aantal mensen dat aangeeft slachtoffer te zijn geweest van diefstal, geweld, zedendelicten en graffiti niet is gegroeid. Wel gaven meer mensen aan slachtoffer te zijn geworden van bedreiging/intimidatie, vernieling, naroepen/fluiten/sissen en discriminatie.
Inwoners kregen ook vragen over hoe de buurt zich op verschillende onderwerpen heeft ontwikkeld. Als de buurt beter of slechter was geworden, werd om uitleg gevraagd. Bewoners voelen zich minder veilig en er zijn meer mensen die vinden dat verschillende vervelende situaties vaak in de buurt voorkomen. Het aantal bewoners dat vindt dat de buurt achteruit ging is groter dan in 2022. Kantekening hierbij is dat op de vraag naar de reden voor die achteruitgang en de daders van vervelende situaties, mensen meestal andere groepen noemen dan azc bewoners.
In 2022 dacht maar 17% van de bewoners dat het azc géén invloed op de leefbaarheid zou hebben. In 2023 is dat percentage flink gegroeid naar 50%. Het aantal bewoners dat zich zorgen maakt over de aanwezigheid van het azc daalde van 40% in 2022 naar 24% in 2023. Het aandeel dat zich geen zorgen maakt steeg van 33% naar 47%.

Capaciteit azc op dit moment

Het azc aan de Deventerstraat zou in 2022 starten met 400 bewoners. Dat is anders gelopen, omdat de verbouwing van één gebouw (De Linde) langer op zich liet wachten. Onder andere omdat er een rechtszaak over deze verbouwing liep. Omdat De Linde nog niet klaar is, wonen er nog steeds 300 mensen in het azc. COA verhoogt de capaciteit op dit moment wel door noodunits te plaatsen. Vanaf het einde van deze maand zal de capaciteit daardoor groeien naar 400. De planning is dat de verbouwing van De Linde in december van dit jaar klaar is.

Hoe nu verder?

Gemeente Apeldoorn en COA hebben over de capaciteit van het azc afgesproken dat het azc na ‘positieve monitoring’ mag doorgroeien naar 600 bewoners. Met de gemeenteraad zijn afspraken gemaakt hoe we het zorgvuldig monitoren vormgeven. Namelijk door een jaar lang te monitoren hoe het gaat met 400 bewoners. Ook is afgesproken dat het college van burgemeester en wethouders met de gemeenteraad in gesprek gaat voordat het college een besluit neemt over groei naar 600.

Planning

Het college heeft besloten om een vervolgmeting (de ‘tweemeting’) te doen als de capaciteit van het azc een jaar lang 400 is geweest. Zoals ook de planning was. De planning nu is daarom dat de vragenlijst voor dat onderzoek verspreid wordt in maart/april 2025. Dan kan het college voor de zomer van 2025 in gesprek met de gemeenteraad over de resultaten. En daarna voor de zomer een besluit nemen over de groei naar 600.

Dat is belangrijk, omdat gemeente Apeldoorn de opdracht die de gemeente krijgt vanuit de Spreidingswet moet realiseren voor 1 juli 2025.