Wegwijzer kerken en begraafplaatsen

Apeldoorn heeft een groot aantal prachtige oude kerken en monumentale begraafplaatsen. Deze nemen een belangrijke plaats in onze gemeente in. Mensen komen er samen voor een kerkdienst, om elkaar te ontmoeten of om een geliefde te begraven en herdenken. Sommige begraafplaatsen bieden een moment van rust. Het is daarnaast ook een bron van inspiratie om iets te leren over de geschiedenis van onze gemeente. De gemeente Apeldoorn vindt het belangrijk dat deze plaatsen en gebouwen behouden worden. Om ze te blijven gebruiken en de monumentale en cultuurhistorische waarde te bewaren.

Via deze wegwijzer komt u meer te weten over de kerken en begraafplaatsen in de gemeente Apeldoorn. Bijvoorbeeld over de geschiedenis en waar alle gebouwen en terreinen zich bevinden. Daarnaast wijzen we initiatiefnemers, eigenaren en beheerders op beschikbare financiële regelingen zoals subsidies en leningen, geldend beleid en waar ze bij de gemeente terecht kunnen met hun vragen en initiatieven.

U kunt kiezen voor de volgende categorieën:

Welke regelingen zijn er voor onderhoud en instandhouding van mijn monument?

Als eigenaar van een gemeentelijk monument of rijksmonument kunt u een monumenten subsidie aanvragen voor onderhouds- en instandhoudingswerkzaamheden aan uw pand. Ook groen erfgoed, zoals de begraafplaatsen kunnen in aanmerking komen voor subsidie.

Mijn kerk of begraafplaats is gemeentelijk monument: dan kunt u in aanmerking voor een gemeentelijke en provinciale subsidie. Alleen de kosten die gemaakt worden voor het in stand houden van het monument (met name bouwtechnisch herstel- en schilderwerk) zijn subsidiabel. Bekijk de pagina 'Subsidie monumenten aanvragen' voor meer informatie.
Mijn kerk of begraafplaats is rijksmonument: ieder jaar kunt u van 1 februari tot en met 31 maart de Instandhoudingssubsidie aanvragen voor rijksmonumenten die geen woonhuis zijn. Zoals een kerk, molen of fabriek. Op de website van het Rijk vindt u meer informatie.

Welke regelingen zijn er voor het herbestemmen van mijn kerk?

Het Rijk kent een regeling voor onderzoek naar de haalbaarheid van herbestemming, verduurzaming en wind- en waterdichtmaatregelen. De indieningstermijn is jaarlijks van 1 oktober tot en met 30 november. Op de website van het Rijk vindt u meer informatie.
De provincie heeft een regeling voor Functioneel gebruik erfgoed. Gaat u monumentaal erfgoed in Gelderland restaureren, een nieuwe bestemming geven of verduurzamen? De provincie helpen eigenaren van monumenten met advies en inhoudelijke ondersteuning, met het koppelen van aanvragers aan kennispartners, met het aanbieden van leningen en, daar waar het écht nodig is, met subsidies. Deze subsidie geldt tot 31-12-2024. De regeling is voor Eigenaren van Gelderse rijks- en gemeentelijke monumenten. Let op: monumenten met een oorspronkelijke functie als woonhuis vallen buiten de aanpak.

Welke regelingen zijn er voor het verduurzamen van mijn kerk?

Gemeente Apeldoorn heeft in 2018 het Energiefonds Apeldoorn opgericht om bedrijven, instellingen en organisaties te helpen die willen investeren in energiemaatregelen, en voor de financiering daarvan niet terecht kunnen bij reguliere financieringsinstellingen.
De subsidieregeling duurzaam maatschappelijk vastgoed (DUMAVA) van het Rijk komt eigenaren van bestaand maatschappelijk vastgoed tegemoet in de kosten om te verduurzamen.
Klimaatklaar Gelderland is het ontzorgingsprogramma voor maatschappelijk vastgoed en kent het Fonds Verduurzaming Maatschappelijk Vastgoed.
De regeling Duurzaamheidsadvies van het Restauratiefonds vergoedt een deel van de kosten van een duurzaamheidsadvies door een DuMo-adviseur.

Op de website Toekomst Religieus Erfgoed vindt u meer subsidies en stimuleringsregelingen.

Hoe kan ik het beste mijn monument of beeldbepalend pand verduurzamen?

Het verduurzamen van monumenten en beschermde panden vraagt een andere aanpak dan het verduurzamen van niet-monumenten. Erfgoed is een belangrijke kwaliteit van Apeldoorn. De gemeente Apeldoorn wil dan ook graag dat het verduurzamen van monumentale en beschermde panden zorgvuldig gebeurt, zonder al te veel schade en ingrijpende verbouwingen.

Daarom denkt de gemeente graag met u als eigenaar mee. We hebben een duurzaamheidsdienst: een adviseur Cultuurhistorie komt dan bij u langs. Wanneer uw kerk een karakteristiek of beeldbepalend is, of wanneer de kerk in een beschermd stads- of dorpszicht ligt, kunt u ook van de duurzaamheidsdienst gebruik maken.

Bekijk de pagina Duurzaamheidsdienst

Is mijn kerk of begraafplaats beschermd als monument, beeldbepalend pand, karakteristiek pand of ligt het in een beschermd gezicht?

Bekijk monumenten via het dataportaal

Welke kerken en begraafplaatsen zijn er in gemeente Apeldoorn?

Bekijk de kaart via het dataportaal

Wat mag ik met mijn monument?

Bekijk de pagina Monument verbouwen

Kan ik zonnepanelen op monumenten en in rijksbeschermde gezichten plaatsen?

Bekijk de pagina Zonnepanelen plaatsen op monumenten

Ik wil een afspraak met het Apeldoorns omgevingsloket.

Afspraak maken met het Apeldoorns omgevingsloket

Ik heb een initiatief

De initiatievenmakelaar geeft advies over uw initiatief. De initiatievenmakelaar bekijkt bijvoorbeeld samen met u of u subsidie kunt krijgen, en kan u aan relevante contacten helpen.

Hoe vind ik vrijwilligers?

Is uw organisatie of goed doel op zoek naar enthousiaste vrijwilligers? Voor niet-religieuze activiteiten met een sociale insteek (voedselbank, tuinonderhoud, klushulp etc.) liggen er kansen om aan te sluiten bij dit bestaande platform. Stel dan een concrete vacature op en kijk op Apeldoorn Pakt Aan hoe u in contact kunt komen met kandidaten.

Wilt u verder lezen over beheer en onderhoud van het kerkgebouw, verduurzaming of herbestemming? Wilt u weten welke gemeentelijke begraafplaatsen er zijn? Kijkt u dan eens op een van deze websites:

Kerkgebouwen:

Website Vereniging Beheerders Monumentale Kerkgebouwen
Stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg (ERM), Publicatie verduurzaming van monumentale kerkgebouwen
Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed: Publicatie ‘Een toekomst voor kerken; een handreiking voor het herbestemmen van vrijkomende kerkgebouwen’
Kwartaalblad Venster Gelderse Kerken

Begraafplaatsen:

Ontspanning en cultuur

Apeldoorn is de grootste stad op de Veluwe en een prima uitvalsbasis door de groene omgeving en de vele attracties en verblijfslocaties op de mooie Veluwe.

Meer informatie

Heeft u vragen of wilt u meer informatie?

Neem contact met ons op via cultuur-erfgoed@apeldoorn.nl